Açık sosyal inovasyon laboratuvarı
gençlerle çözüm üretecek
Toplumsal meselelere sosyal inovasyon ile çözüm üretmek isteyenleri bir araya getiren “imece” platformu, sosyal, kültürel ve çevresel meselelere kolektif bir şekilde çözüm üretilmesini hedefleyen açık sosyal inovasyon laboratuvarı imeceLAB’i 13 Şubat Çarşamba günü Zorlu Performans Sanatları Merkezi’nde gerçekleştirilen lansmanla hayata geçirdi. imeceLAB, birinci mesele sürecinde, ana partneri İstanbul Hollanda Başkonsolosluğu ile “Akıllı ve Sürdürülebilir Kentsel Hareketlilik” teması üzerine gençlerle birlikte bir açık inovasyon sürecini başlattı.
Zorlu Holding ve ATÖLYE’nin kurucu ortaklığı, S360’ın stratejik partnerliği ile hayata geçirilen sosyal inovasyon platformu imece, büyümeye ve gelişmeye devam ediyor. Kurucu ortaklarının desteği ile bugüne kadar 24 sosyal girişimin gelişmesine liderlik eden imece, şimdi de açık sosyal inovasyon laboratuvarı imeceLAB’i hayata geçirerek farklı paydaşlarla çalışmaya başladı.
imeceLAB topluluğunun bir parçası olan 400’ü aşkın lise ve üniversite öğrencisinin katılımıyla gerçekleştirilecek açık inovasyon süreçleriyle, karmaşık ve çok boyutlu toplumsal meselelere alternatif çözüm yolları aranacak. imeceLAB’de her dönem, bir ana partnerin yanı sıra farklı sektörlerden kurumların bilgi, içerik, erişim ve/veya finansal paydaş olduğu bir mesele süreci açılacak.
BİRİNCİ TEMA:
“Akıllı ve Sürdürülebilir Kentsel Hareketlilik”
imeceLAB’in birinci mesele süreci, İstanbul Hollanda Başkonsolosluğu’nun ana partnerliğinde, “Akıllı ve Sürdürülebilir Kentsel Hareketlilik” teması ile başladı. Birinci mesele sürecinin açılışında düzenlenen toplantıya Zorlu Holding Yönetim Kurulu Üyesi Emre Zorlu, imece Direktörü Buğra Çelik ve Hollanda’nın İstanbul Başkonsolosu Bart van Bolhuis de katıldı.
Günümüzde iş, eğitim, sağlık, sosyalleşme amaçlı yolculuklardan dünya çapında göç dalgalarına kadar, her alanda hareketlilik seviyesi yükseliyor. Kentsel nüfusun hızla büyümesi, ulaşım hizmetlerine olan talebin artması, dünya çapında otomobil sahipliğinin yükselişi ve sektörel dönüşümler gibi nedenlerle hareketliliğin arttığı günümüz şehirlerinde yaşayan nüfus, gündelik hareketlerini gerçekleştirmede “akıllanmanın” yollarını arıyor. imeceLAB’in birinci mesele süreci, kentlerin gündelik hareketliliğinin değişen iklimine büyük ölçüde maruz kalan farklı ekonomik, sosyal ve kültürel gruplardan gelen bireylerin ihtiyaçlarına odaklanıyor. imeceLAB komünitesindeki lise ve üniversite öğrencileri, Akıllı ve Sürdürülebilir Kentsel Hareketlilik temasına yönelik olarak belirlenen 3 mesele etrafında çözüm önerileri geliştirecek:
Düşük Karbonlu Kent İçi Hareketlilik ve Sürdürülebilir Kentsel Ulaşım
Bu kapsamda insan deneyimine öncelik verilirken, düşük karbonlu kent içi hareketlilik ve sürdürülebilir ulaşımın nasıl sağlanabileceğine odaklanılacak.
Hareketlilikte Yenilikler
Kamusal alanlar, kentsel altyapı ve servisler; yeni teknolojiler ve değişen tüketim-üretim ihtiyaçları ve yaklaşımlarına göre yeniden tasarlamaya yönelik alternatif çözüm önerileri üretilecek.
Kapsayıcı Hareketlilik
Kentsel hareketlilik ve ulaşımda farklı ekonomik, sosyal ve kültürel gruplardan gelen bireylerin erişilebilirlik ile ilgili ihtiyaçlarına cevap verecek çözümler araştırılacak. Farklı grupların da kentsel gündelik hareketlilikte yer alabilmesini sağlayacak fikir ve projeler geliştirilecek.
Zorlu Holding Yönetim Kurulu Üyesi Emre Zorlu:
“Zorlu Holding olarak kaynaklarımızı, imece gibi toplum için değer yaratabilecek fikir ve girişimlere yönlendiremeye devam edeceğiz.”
imeceLAB’in birinci mesele sürecinin başlangıç toplantısında konuşan Zorlu Holding Yönetim Kurulu Üyesi Emre Zorlu, üç yıl önce yola çıkarken hedeflerinin imece’nin kendi ayakları üzerinde durabileceği bir platform haline gelmesi olduğunu dile getirdi. Emre Zorlu sözlerini şöyle sürdürdü:
“Zorlu Holding olarak kaynakların toplum için etki yaratabilecek fikirlere ve girişimlere yönlendirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu sebeple imece’nin kurucu ortağı ve ilk üç programının hibe destekçisi olarak projeye can suyu verdik. 2016 yılında sürdürülebilir bir platform yaratma düşüncesi ile yola çıkmıştık. imece’nin Zorlu Holding ya da farklı bir destekçi olmadan da kendi ayakları üzerinde durabileceği bir yapı olması ve bunu destekleyen bir ekosistem yaratılması hedefimiz vardı. Hazırlık sürecinden sonra iki yıl boyunca bir yandan birçok sosyal girişimin hayata geçmesine destek olduk, bir yandan da imece etrafında bir topluluğun inşa edilmesi için hep birlikte emek verdik. Programımızdan mezun olan sosyal girişimlerin özel şirketler ve sivil toplum kuruluşları gibi farklı paydaşlarla kurdukları işbirlikleri bizi mutlu ediyor. Bu girişimler, kitlesel fonlama gibi imece usulü fonlama yöntemleri ile yurtdışından finansman sağlayabiliyor.
Bugün imece, sosyal inovasyon konusunda ciddi bir içeriğe, tecrübe ve deneyime sahip olma yolunda ilerliyor. imeceLAB gibi kitleleri çözüme dahil edecek yeni programlar başlatabiliyor. “Kentsel Hareketlilik” teması ile yepyeni bir meseleyi, İstanbul Hollanda Başkonsolosluğu ve pek çok paydaşı yanına alarak kendi imkânları ile açabiliyor. Fark ettikleri meselelere çözüm üretmek isteyen lise ve üniversite öğrencisi gençler sürecin bir parçası olabiliyor. Tüm bunlar bizim üç yıl önce bu işe başlarken hayalini kurduğumuz projelerdi ve bugün gerçeğe dönüştü. İnanıyorum ki, gelecekte bu platform daha da gelişecek, farklı partnerlerin dahil olmaya devam ettiği ülke geneline yayılmış bir sosyal inovasyon topluluğuna dönüşecek. Biz, Zorlu Holding olarak kaynaklarımızı, imece gibi toplum için değer yaratabilecek fikir, girişim ve platformlara yönlendirmeye devam edeceğiz. Zorlu Holding olarak bir parçası olduğumuz imece’nin bugünlere gelmesinde bir katkımız olduysa ne mutlu bizlere.”
Hollanda’nın İstanbul Başkonsolosu Bart van Bolhuis:
“İstanbul Hollanda Başkonsolosluğu olarak Türkiye ile hem ülkelerimiz hem de şehirlerimiz arasında kentsel hareketlilik meselesine yönelik işbirliği fırsatları görüyoruz.”
imeceLAB’in birinci mesele sürecinin başlangıç toplantısında konuşan Hollanda’nın İstanbul Başkonsolosu Bart van Bolhuis, Hollanda ve Türkiye arasındaki işbirliği potansiyeline vurgu yaparak, “İstanbul’da yaşayan insanlar her gün trafikte vakit kaybediyor. Fosil yakıtların kullanımı, küresel çapta iklim değişikliğine yol açan karbondioksit salınımına neden olmasının yanı sıra İstanbul’da yaşayan vatandaşların sağlığını riske atıyor. İstanbul’da bu meselelerin çözülmesi ve açık, yaratıcı, dayanıklı, akıllı ve sürdürülebilir bir şehir oluşturulması için müthiş bir güç var. Yaklaşan yerel seçimlere katılacak tüm taraflar da akıllı ve sürdürülebilir hareketliliğe geçmenin önemini vurguluyor. İstanbul Hollanda Başkonsolosluğu olarak Türkiye ile hem ülkelerimiz hem de şehirlerimiz arasında kentsel hareketlilik meselesine yönelik işbirliği fırsatları görüyoruz,” dedi.
Hollanda’nın şehirleşme konusundaki inovasyon ve deneyimlerini İstanbul’a aktarabileceğini belirten Bart van Bolhuis, “Hollanda, dünyanın en iyileri arasında gösterilen bir açık inovasyon atmosferi ve gelişmiş bir altyapısı olan yoğun nüfuslu bir ulaşım merkezi konumunda. Hollanda, bisiklet kullanımını günlük hareketliliğe başarılı bir şekilde entegre etmesinin yanı sıra, elektrikli araç uyumu alanında da öncülük ediyor ve insan odaklı tasarlanmış şehirler yaratıyor. Jeopolitik konumu ve toplumsal kalkınma seviyesine bağlı olarak Hollanda, değişen dünyaya adapte olma ve karmaşık şehirsel durumları yönetebilmek için yeni ve yaratıcı yöntemler bulma konusunda kapsamlı bir deneyime sahip. Biz bu deneyim ve öğrenimlerimizi paylaşabileceğimiz fırsatlar görüyoruz. İstanbul’daki partnerlerimiz ile işbirliği halinde, daha akıllı ve sürdürülebilir bir İstanbul’un yaratılmasına destek olmayı ve birlikte çözümler tasarlamayı ümit ediyoruz,” şeklinde konuştu.
imece Direktörü Buğra Çelik:
“imeceLAB ile birlikte artık imece’de, farklı disiplinlerden insanların bir araya geldiği bir açık inovasyon programı var.”
Kuruluş aşamasından bu yana imece’nin önemli bir gelişim kaydettiğini dile getiren imece Direktörü Buğra Çelik ise, imeceLAB’in bugün sayıları 400’ü aşan gencin, üniversitelerin, şirketlerin, kamu kuruluşlarının ve çeşitli kurumların birlikte ürettiği bir açık inovasyon programına dönüştüğünü söyledi. Buğra Çelik sözlerini şöyle sürdürdü:
“İki yıldan bu yana sosyal girişimcilere çok çeşitli kaynaklar sağlarken, aynı zamanda birçok etkinlik düzenleyerek Türkiye’de sosyal inovasyonun gelişimine önemli katkılar sağladık. Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’ne ulaşmaya yönelik çözümler üreten girişimcilerle birlikte yedi aylık iki ayrı destek programını tamamladık. Sosyal girişimleri kitlesel fonlamaya hazırlayan eğitimler düzenledik. Bu süreçlerde 24 sosyal proje ve girişim ile kuruluş aşamasından itibaren yakın çalışmalarda bulunarak bolca içgörü topladık, öğrenim kazandık. Edindiğimiz bu tecrübeyle sosyal, kültürel ve çevresel meselelere beraber çözüm üretilmesini sağlayan bir açık sosyal inovasyon laboratuvarı olan imeceLAB’i hayata geçirdik.
imeceLAB’i her dönem, bir ana partnerin yanı sıra farklı sektörlerden kurumların bilgi, içerik, erişim ve/veya finansal paydaş olduğu bir mesele süreci açacak şekilde tasarladık. Gençlerin, ekonomik, ekolojik, sosyal, kültürel dinamikleri belirleyecek 21. yüzyıl yetkinlikleri kazanarak üreteceği bir açık sosyal inovasyon programı olarak şekillendirdik. Bizim için bu süreçte önemli olan yalnız gençler için bir proje geliştirmek değil, gençlerle birlikte hareket etmek. Bu nedenle hep birlikte bir araya gelme, analiz etme, soru sorma, cevap arama, üretme ve işbirliği yapmaya dayalı açık sosyal inovasyon ile bir öğrenim yolculuğuna çıkacağız. İnanıyoruz ki burada bir araya gelen insanların fikir, öneri ve projeleri gelecekte sürdürülebilir çözümler üreten bir girişime, inisiyatife ya da oluşuma dönüşecek. İstanbul Hollanda Başkonsolosluğu’nun ana partnerliğinde hayata geçireceğimiz ilk mesele sürecimiz “Kentsel Hareketlilik” bu konuda bizim için çok önemli bir adım olacak.”
imece hakkında
Toplumsal meseleler etrafında bir araya gelen birey ve kurumları, yenilikçi ve sürdürülebilir çözümler üretebilmesi için çeşitli kaynaklarla buluşturan bir sosyal inovasyon platformu olan imece, ATÖLYE ve Zorlu Holding’in kurucu ortaklığı, S360’ın stratejik partnerliği ile Şubat 2017’de hayata geçti. Birleşmiş Milletler tarafından sürdürülebilir kalkınma için ilan edilen 17 Küresel Hedef doğrultusunda belirlenen tema odaklı bir Destek Programı’na sahip olan imece, sosyal meselelere çözüm üretmek isteyen girişimci adaylar arasından seçilen takımların her birine eğitim, mentorluk, ağ gibi katkıların yanı sıra 120.000 TL’lik hibe desteği veriyor. Bu destek sayesinde fikir ve projeler, sürdürülebilir iş modellerine dönüştürülebiliyor. Her yedi ayda bir açılan Destek Programı kapsamında “Nitelikli Eğitim”, “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği” ve “Eşitsizliklerin Azaltılması” olarak belirlenen ilk üç temanın fonlanmasını Zorlu Holding üstlendi. Destek programlarına başvuran takımlar, ön elemenin ardından ön kuluçka dönemine girerek yoğun bir eğitim ve mentorluk desteği alıyorlar. Ön kuluçka döneminin ardından, jüri değerlendirmesinin sonucunda 4 aylık kuluçka dönemine katılacak 3 takım belirleniyor. Seçilen takımlar, kuluçka dönemi boyunca projelerini hayata geçirebilmek için hibe fonunun yanı sıra strateji, tasarım, iletişim ve teknoloji odaklı yoğun bir eğitim ve mentorluk desteği alıyorlar.
Bugüne kadar ilk iki destek programı tamamlandı. Zorlu Holding fonlaması ile gerçekleştirilecek üçüncü destek programı teması için başvuruların 2019 Nisan ayı sonunda açılması planlanıyor. imece ekibi, açılacak yeni Destek Programı süreçlerine farklı fon sağlayıcılar bulmak için iş dünyası ile görüşmelerini sürdürüyor.