Zorlu Enerji Grubu Başkanı Sinan Ak
“Hedefimizde yeni pazarlar var!”
19 Mart 2023 tarihinde düzenlenen Zorlu Grubu Yöneticiler Toplantısı'nda, Türkiye’nin yerli ve yenilenebilir enerji alanındaki öncülerinden olan Zorlu Enerji’nin gelecek gündeminde depolama ve hidrojen yakıtı olduğunu söyleyen Sinan Ak, şarj istasyon ağında Avrupa ve Amerika gibi büyük pazarlarda büyüyeceklerini ifade ediyor.
Geçtiğimiz yıl enerji sektörü açısından hem en kötü hem de en iyi yıldı. Bu, zorluklarla nasıl mücadele ettiğinize göre değişen bir bakış açısı. Zorlu Enerji olarak olumsuzluklarla en iyi şekilde mücadele edip olumlu bir tablo ortaya koyduğumuzu düşünüyorum. Rusya-Ukrayna krizinin yarattığı enerji fiyatlarındaki artıştan etkilenen Grubumuz, 2022 yılını 1,82 milyar USD ciro ve 494 mn USD FAVÖK ile kapattı. 2021 yılındaki 1,5 milyar dolar olan ciromuzda bugün yaklaşık yüzde 39 artış sağladık. Şu an dünya tarihindeki en büyük enerji krizini yaşıyoruz. Elektrik fiyatları geçtiğimiz yıl 4-5 cent’lerden 20 cent’lere kadar çıktı.
“Yolumuzu yeşil enerjiyle çizdik.”
Doğal gazla başlayan yolcuğumuzda; gelecek hedeflerimiz doğrultusunda yenilenebilir enerjiye geçiş yaptık, yolumuzu yeşil enerjiyle çizdik. Zorlu Holding bünyesindeki bütün şirketler sürdürülebilirlik stratejisi doğrultusunda net sıfıra doğru ilerliyor. 2050 yılına kadar bu yöndeki hedeflerimize ulaşacağımıza inanıyorum. Zorlu Enerji olarak yenilenebilir kaynaklardan ürettiğimiz enerjiyi ticari faaliyetlerimizin yanı sıra kendi tesislerimizin enerji ihtiyacını karşılamak için de kullanıyoruz.
“Yeni ortaklıklar, kapasite artırımı ve lisans anlaşmalarında önemli gelişmeler kaydettik…”
2022 yılında yeni ortaklıklar, kapasite artırımı ve lisans anlaşmaları açısından önemli gelişmeler kaydettik. OEDAŞ’ta 10 yıl vadeli IFC, EBRD, FMO, AIIB ve DenizBank ile 375 milyon dolar karşılığı TL olarak “Proje Finansman Kredisi” imzaladık. Yurtdışında elektrikli şarj istasyonu operatörü olarak faaliyet gösterecek yeni markamız “electrip” için WrenHouse Infrastructure LTD ile yüzde 50 ortaklık sağladık. Elektrikli araçların yaygınlığının artması ile birlikte şirket değerinin önümüzdeki yıllarda büyük oranda yükseleceğini düşünüyoruz.
Alaşehir Jeotermal Santrali’nde Türkiye’nin ilk “GES Hibrit Santrali” projesini gerçekleştirdik. Bundan sonra Türkiye’de kurulu bütün santraller yeterli kapasiteye sahip olmaları durumunda güneş santrali kurma şansına sahip olacak. Bizim kurduğumuz santral bu anlamda bir ilkti. Daha önce Zorlu Solar olan markamızın ismini ZES Solar olarak değiştirdik. ZES markalı ilk panel ürünlerimizin üretimi geçtiğimiz yıl yapıldı. Tüm dünyada güneş santralleri enerji krizinden dolayı büyük talep görüyor. Biz de satış ekibimizle bunun ticaretini yapmaya başladık. Bunun yanında ZES Solar’da ithal ettiğimiz ürünler de var: Jinko Solar, JA Solar veya Canadian Solar. Bununla birlikte, Huawei ile yaptığımız anlaşma kapsamında invertör ithal ediyoruz. Huawei markalı invertörlerin Türkiye’deki dağıtımını Zorlu Enerji olarak biz yapacağız.
Doğal gazla başlayan yolcuğumuzda; gelecek hedeflerimiz doğrultusunda yenilenebilir enerjiye geçiş yaptık, yolumuzu yeşil enerjiyle çizdik.
“Wrenhouse ortaklığı ile elektrikli şarjda Amerika pazarına adım attık.”
Geleceğe yön verecek enerji sistemleri üzerinde ortaya koyduğumuz başarılı çalışmalar ve hizmetler, birçok uluslararası kuruluşun bizi ortak olarak seçmesinde en önemli etkenlerden birini oluşturuyor. Wrenhouse LTD ile ZES için anlaşma yaparken, şirket aynı zamanda Zorlu Enerji’ye yüzde 12 oranında ortak oldu. Bu gelişmenin Zorlu Enerji’nin değerini daha da artıracağına inanıyorum. ZES ile şarj istasyonlarının kurulumlarını yapıyoruz. Türkiye’deki panellerimizi ZES markasıyla satıyoruz. Bunun yurt dışı ayağını ise farklı bir yapılanma ile kurguladık.
“Electrip Global Limited çatısı altında dünyaya açıldık.”
Öncelikle tüm dünyadan yeni yatırımcılar çekebilmek için İngiltere’de Electrip Global Limited markasını kurduk. Avrupa ve Amerika pazarlarına açılan bu yeni yapılanmamızda, electrip Global markamızla hizmet vereceğiz. Electrip Global şu anda aktif olarak İtalya, Fransa, Yunanistan, Bulgaristan, Hırvatistan, Polonya ve Karadağ’ı içeren 7 ülkede operasyonlarını başlattı. Doğu ve Güneydoğu Avrupa başta olmak üzere önümüzdeki 3 yıl boyunca farklı ülkelerle de çalışıp maksimum değer yaratmayı amaçlıyoruz.
“Enerjide dijitalleşme dönemi başlıyor.”
Büyük bir pazar alanı olan Amerika’da DC şarj ünitesi satmak için Amerika’da üretim yapmanız gerekiyor. Ortağımız Wrenhouse Infrastructure LTD.’nin Amerika’da üç şirketi bulunuyor. Şarj istasyonu üretimini onlar devralırken biz de kurulum yapacağız. Önümüzdeki süreçte şarj ağına 3 yılda 600 milyon dolar yatırım yapmayı hedefliyoruz. Şarj istasyonlarının bulunduğu bölgedeki bina ve işyerlerine pil ve güneş paneli satmayı planlıyoruz. Enerjinin dijitalleşmesi, dönüşümü dediğimiz konunun aslında tam başlangıcındayız. Bunları yönetecek bir yazılımla birlikte önümüzdeki 10-15 yıllık süreçte büyük cirolar sağlamayı öngörüyoruz.
Ortağımız Wrenhouse Infrastructure LTD’nin Amerika’da üç şirketi bulunuyor. Şarj istasyonu üretimini onlar devralırken biz de kurulum yapacağız. Önümüzdeki süreçte şarj ağına 3 yılda 600 milyon dolar yatırım yapmayı hedefliyoruz.
“Ülke olarak doğal kaynaklarımıza, yerli ve yenilenebilir kaynaklarımıza dönüş yapmamız gerekiyor.”
Sürdürülebilirlik, yenilenebilir kayaklardan üretim yapan bir şirket olarak bizim merkezimizde yer alıyor. Sürdürülebilirlik çalışmaları kapsamında başlattığımız dönüşüm çerçevesinde, jeotermal santrallere 2008-2018 yılları arasında 305 MW yatırım yaptık. Türkiye’de bu alanda en yüksek kapasiteye sahip olan kuruluşuz. Ülke olarak doğal kaynaklarımıza, yerli ve yenilenebilir kaynaklarımıza dönüş yapmamız gerekiyor. Jeotermalin sadece elektrik üretimi değil, aynı zamanda başlıca şehir ısıtması olmak üzere farklı alanlarda kullanılması çok önemli. Ege Bölgesi’nde, Balçova örneğinde olduğu gibi bütün evlerin jeotermalle ısıtılabileceğini düşünüyoruz.
“Elektrik dağıtımında istikrarlı bir büyüme yakaladık.”
Zorlu Enerji olarak enerji dağıtım sektörüne girmemizin öncelikli nedenlerinden biri de dijitalleşme alanındaki yatırımlarımızı artırmaktı. Çünkü sistemi ne kadar dijitalleştirirsek, o kadar geleceğin şirketi olacağımızı biliyorduk. Şimdi geldiğimiz noktada, pek çok dağıtım şirketi arasında hızlıca dijitalleşen ve yatırım yapan şirket olarak öne çıkıyoruz. EPDK veya Bakanlık bir bilgiye ulaşmak istediğinde, bu bilgiyi en hızlı olarak bizim aracılığımızla elde edebiliyor. Bunu, güçlü dijital yapımıza borçluyuz. Elektrik dağıtımı alanında istikrarlı bir büyüme yakaladık, 2025 yılı sonuna kadar da yıllık 75 milyon dolar civarında yatırım gerçekleştirmeyi planlıyoruz.
“Zorlu Enerji olarak uzun vadede enerji depolama ve hidrojen yakıtına odaklanmayı planlıyoruz.”
Enerji sektörünün diğer önemli odak alanları ise; hidrojen enerjisi ve depolama çözümleri. Gezegenimizin artan enerji gereksinimini karşılama, net sera gazı emisyonlarını sıfırlama ve karbon ayak izini minimuma indirme hedefleri doğrultusunda temiz enerji üretim teknolojilerine ihtiyaç duyuluyor. Bu amaç doğrultusunda en fazla umut vadeden kaynaklardan biri olan hidrojen enerjisi için birçok gelişmiş ülke büyük ölçekte teknolojik araştırma ve geliştirme programları yürütüyor. Dünya nüfusunun büyümesine paralel olarak 2030 yılında yaklaşık on beş katına çıkacağı öngörülen global enerji ihtiyacı için gerekli olan depolama çözümleri ise küresel enerji dönüşümünün başarısında en önemli faktör olarak görülüyor.
Sürdürülebilirlik çalışmaları kapsamında başlattığımız dönüşüm çerçevesinde, jeotermal santrallere 2008-2018 yılları arasında 305 MW yatırım yaptık. Türkiye’de bu alanda en yüksek kapasiteye sahip olan kuruluşuz.
Zorlu Enerji'nin “en”leri...
Türkiye’nin yenilenebilir enerji alanındaki liderlerinden biri olan Zorlu Enerji bünyesindeki Kızıldere Jeotermal Santrali, dünyanın dördüncü, Türkiye’nin ise en büyük jeotermal enerji santrali.
