İklim krizi, eşitsizlikler, savaşlar, sağlık ve geçim sıkıntısı, artan nüfus karşısında kaynakların yetersizliği ve göç gibi küresel meselelerimiz var. Bunlar oldukça karmaşık ve çok boyutlu meseleler. Bugünün değil onlarca yılın biriken sorunları. Pandemi bu küresel meselelerle bizi daha fazla yüzleştirdi. Buzdağının görünmeyen kısmının farkına varmaya başladık. Dünya Ekonomik Forumu’nun 2020 Küresel Riskler Raporu’na göre, gerçekleşme olasılığı açısından ilk beş riskin tamamı çevresel risklerden oluşuyor. Bunların yaratacağı olumsuz etkiyi önleyemezsek, ne üzerinde sağlıklı bir şekilde yaşayacak bir gezegenimiz kalacak ne de işimizi gücümüzü devam ettirebileceğimiz bir sosyo-ekonomik yapı. Devletlerin ve şirketlerin Paris İklim Anlaşması çerçevesinde son dönemde açıkladıları taahhütler de bu konularda güçlü bir farkındalık oluşmaya başladığını gösteriyor.

Bu meselelerin hiçbiri yapı itibarıyla tek başına devletlerin, kurumların ya da şirketlerin çözebileceği türden meseleler değil. Bunu pandemi ile birlikte çok daha iyi bir şekilde anladık. Önce bir sağlık sorunu olarak ortaya çıktı; sonra sosyal, ekonomik ve toplumsal bir krize dönüştü. Tek bir kurum ya da ülkenin ürettiği çözümler işe yaramadı. Hâlâ sürdürülebilir bir çözüm için tüm dünya uğraşıyor. Bu nedenle, tüm bu meselelerin çözümü için kolektif akılla şekillenen somut aksiyona, çabaya ve sürdürülebilir yaklaşımlara ihtiyaç var. Geçici çözümler aramak için değil, sistem temelli bir dönüşümü yaratmak için çalışmak gerekiyor. Bunun için ekonomideki en büyük güç olan özel sektöre büyük sorumluluk düşüyor. Çünkü şirketler yarattıkları ekonomik ve sosyal etki ile bu dönüşümü yaratabilecek en temel aktörlerden biri. Şirketlerin değişip dönüşmesi, çevresel, sosyal ve yönetişime dair konularda öncülük etmesi hızlandırıcı rolü üstelenecek; bireylere de bu konuda hem ilham verecek hem de daha yaşanabilir dünyanın mümkün olduğuna dair inancı pekiştirecek diye düşünüyorum.

Zorlu Holding olarak dünyadaki paydaş temelli dönüşüme cevap verdiğimiz Akıllı Hayat 2030 stratejisi doğrultusunda “sorumlu yatırım holdingi” yaklaşımını benimsiyoruz. Bu anlayışla, çevresel, sosyal ve yönetişim (ÇSY) alanlarında belirlediğimiz değer yaratacak hedeflerimizi, grup şirketlerimizin de sahiplendiği ve ihtiyaçları özelinde yönettiği bir dönemi başlatmış durumdayız. İnsan kaynağı, inovasyon ve çevresel sermaye gibi finansal olmayan varlıklarımızı “insan odaklı ekosistemler” ve “yenileyici iş modelleri” olmak üzere iki alana yatırım yaparak yönetiyoruz. Bu alandaki hedeflerimize, tüm sektörlerimizle güç birliği içinde hızla ulaşmak adına radikal iş birlikleri gerçekleştirerek, karmaşık küresel sorunlara çok paydaşlı yapılarla yanıt vermeyi hedefliyoruz. İnsan odaklı ekosistemler yaklaşımıyla değer zincirimiz boyunca paydaş önceliklerini ön planda tutuyor; çalışan mutluluğu, işin geleceği, kapsayıcı değer zinciri ve toplumsal yatırım alanlarında ortak değer yaratıyoruz. Yenileyici iş modelleri ile toplumsal ihtiyaçları doğayla uyum içinde sürdürülebilir sistemler kurarak karşılıyor, iklim krizi ve döngüsel ekonomi alanlarında ekosistemi dönüştürüyoruz. Radikal iş birliklerini artırarak kolektif bilincin gücüyle köklü değişimler yapmayı hedefliyoruz.

İnsan odaklı sistemler kapsamında hayata geçirdiğimiz birçok proje bulunuyor. Çalışma arkadaşlarımızın yeteneklerini tam anlamıyla kullanabilecekleri, inovasyon temelli, kapsayıcı bir kurum kültürü oluşturuyoruz. Fırsat eşitliği zemininde, çeşitlilikten beslenen bir yaklaşımı güçlendirmek için çalışıyoruz. Kurum içi girişimcilikten toplumsal cinsiyet eşitliğine, kurumsal gönüllülükten sosyal inovasyona kadar uzanan birçok konuda değer yaratan projeleri hayata geçiriyor, inisiyatif alarak bu konulardaki kolektif çabanın gelişmesi ve ekosistemler oluşturulması için katkı sağlıyoruz.

Bu kapsamda, sürdürülebilirlik odaklı konulara grubumuzda öncülük eden, Akıllı Hayat Mimarları adını verdiğimiz çalışma arkadaşlarımızı eğitimlerle destekliyoruz. Akıllı Hayat Akademisi çatısı altında Boğaziçi Üniversitesi ile içerik geliştirerek sürdürebilirlik alanında çalışanlarına yönelik eğitim programı açan ilk grubuz. Bu eğitimlere katılan Akıllı Hayat Mimarlarımız gelecek trendleri, sürdürülebilir inovasyon ve teknoloji, kurum içi girişimcilik, strateji, sürdürülebilirlik liderliği, çeşitlilik ve kapsayıcılık, amaç odaklı şirket olma gibi farklı konularda eğitimler alarak bu alanlardaki kapasitelerini geliştiriyor.

Yaratıcılığı ve girişimciliği teşvik eden inovasyon odaklı iş kültürünün sürdürülebilir büyümenin ön koşulu olduğuna inanıyoruz. Bu çerçevede geliştirdiğimiz bir diğer projemiz ise kurum içi girişimcilik programımız Parlak Bi’Fikir. 2020 yılında tamamladığımız programın birinci döngüsünden iki start-up çıkardık. Programın ikinci döngüsünü ise pandemiye rağmen dijital imkânları kullanarak gerçekleştirdik. 700’ü aşkın fikir başvurusunun olduğu ikinci döngü sonucunda Zorlu Grubu içerisinden üç yeni start-up çıkardık. Bu start-up’lardan iki tanesi paylaşım ekonomisi yaratıyor. Öte yandan programın birinci döngüsünde takımlarda yer almış, ancak yatırım alan ekiplerde bulunmayan kişilerden oluşan inovasyon elçilerimiz Zorlu Grubu’nda inovasyon kültürünün dönüşümünü pekiştirmek için önemli bir rol üstlendiler; ikinci döngüde yer alan takımlara destek oldular ve ilk döngüdeki tecrübelerini de aktarma fırsatı yakaladılar. Parlak Bi’Fikir’in ikinci döngüsü ile birlikte girişimcilik ve inovasyonu kurum kültürümüzü daha da pekiştirirken start-up yapılarının temel özelliği olan hız, çeviklik ve esneklik gibi alanlarda kendimizi geliştirmeyi sürdürdük. Bireyler açısından bakıldığında ise çalışan nezdinde kurum içi girişimcilik; değer üretmek, fikri mülkiyet yaratmak, parçası olduğu topluluğa değer kazandırmak, hayati bir ihtiyacı karşılamak ya da sosyal fayda yaratmak gibi birçok motivasyon kaynağı sunuyor. Ortak akıldan, kolektif çalışma prensiplerinden beslenen, esneklik ve çeviklik ilkeleriyle uyum kapasitesi yüksek bir kurum kültürünü güçlendirmek adına kurum içi girişimciliği önemsiyoruz.

Akıllı Hayat 2030 stratejimiz doğrultusunda sorumlu bir yatırım holdingi olarak çevresel, sosyal ve yönetişim odaklı işler üretmesini sağlayarak karbonsuz ve daha sorumlu bir ekonomiye geçişi hızlandıracağız. Yenileyici iş modellerimizle, 2030 yılına kadar net sıfır emisyona ulaşmayı hedefliyoruz. 2050 yılına kadar bu hedefi tüm değer zincirini kapsayacak hale getireceğiz. Atıklarımızı ise 2030’a kadar %50 azaltılmayı, 2050’ye kadar sıfır atık noktasına ulaşmayı hedefliyoruz. 2030’a kadar kullanılan suyun %50’sini, 2050’ye kadar %100’ünü geri kazanmayı amaçlıyoruz. Kuracağımız insan odaklı ekosistemlerle Grup olarak 2030’a kadar FAVÖK’ümüzün %1’ini Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’na katkı veren çalışmalara ayırmayı planlıyoruz. Sistem düşüncesi temelli, eşitsizliklerin azaltılmasına odaklanan, iş birliği ve ortaklıklardan güç alan, ortak değer yaklaşımına sahip, sosyal etki odaklı, sürdürülebilir üretim ve tüketimi destekleyen toplumsal yatırımlara odaklanmaya devam edeceğiz.

Bu kapsamda Toplumsal Yatırımlar başlığı altında kaynaklarımızı daha etkin kullanmak adına Zorlu Holding çatısı altında özel bir çalışma başlattık. Çünkü daha önce de ifade ettiğim karmaşık meseleleri önümüze koyup fotoğrafa baktığımızda, kaynaklarımızı her zamankinden daha doğru kullanmak ve toplumsal etkisi yüksek alanlara yönlendirmek zorundayız.